Beschrijving
Hoe sneller je fietst, hoe makkelijker het is om rechtop te blijven. Als je te langzaam fietst, dan val je om. Dit komt onder andere door een bepaalde kracht in het wiel: het gyroscoop-effect. Het gyroscoop-effect zorgt ervoor dat een draaiend voorwerp niet graag wil kantelen. Daarom kan een tol blijven draaien een blijft een rijdende fiets makkelijker rechtop.
In deze exhibit voel je de kracht dat het draaiende wiel uitoefent om niet te kantelen. Je zit op een kruk. Als je het draaiende wiel vasthoudt en kantelt, dan draait je kruk mee. Het wiel ‘wil’ niet kantelen en zet dus een tegenkracht. Die kracht zorgt ervoor dat het wiel opzij wil en laat jou draaien.
Dit gyroscoop effect zit ook in een mobiele telefoon: een draaiend schijfje oefent een kracht uit wanneer jij de telefoon kantelt. Deze kracht wordt als elektrisch signaal doorgegeven en de telefoon ‘weet’ dat hij wordt opgepakt. Op dezelfde manier wordt het effect ook gebruikt om de bewegingen van schepen die kantelen door golven te dempen. Daardoor wordt de reis per schip stabieler en comfortabeler.
Hoe houdt een draaiend object ons stabiel?
- Pak een wiel bij de handvatten.
- Ga zitten op een krukje.
- Houd het wiel recht vooruit.
- Geef er een draai aan.
- Ga zitten op de kruk.
- Draai het wiel een kwartslag. Wat gebeurt er?
